Thiết kế bài học đảo ngược: Đặt mục tiêu bài học vào cuối giờ

Phần lớn giáo viên trên thế giới từng được khuyên rằng nên công khai mục tiêu bài học ngay ở đầu các buổi học.

Tóm lại, đây là dấu hiệu cho học sinh biết việc học sẽ đi đến đâu, nó còn giúp giáo viên và học sinh luôn đi cùng một hướng. Tuy nhiên, đối với tôi, đó hầu như là một chiến thuật không hiệu quả, nhất là với những học sinh chép bài một cách máy móc và hiếm khi tự giác kiểm tra việc học cũng như phản biện lại những vấn đề mà bài học đặt ra.

John Dabell chỉ ra: Điều gây tranh cãi là về việc chúng ta cần hoàn thành bài học trước tiên rồi mới hiểu mục tiêu học tập là gì và liên hệ từ những kiến thức, hiểu biết đó. Tôi đồng tình, và sau nhiều năm trung thành kì vọng vào việc viết mục tiêu học tập ở đầu các tiết học, đầu năm nay tôi quyết định thử cái gì đó khác.

Điều gì có lợi cho học sinh hơn, nhận thức trước hay nhận thức sau?

Với tôi, một chiến thuật hiệu quả hơn giúp học sinh tham gia vào bài học, đó là để học sinh đặt tiêu đề cho các hoạt động mà họ thực hiện – điều này buộc họ nghĩ về cái mà nhiệm vụ hướng đến: mục tiêu nhiệm vụ. Mỗi khoảng thời gian này tương đương hoạt động kiểm tra ngắn. Học sinh sẽ được check lại ở cuối quá trình để mở rộng nội dung, sau đó quyết định mục đích của cả tiết học cũng như kiểm tra quá trình học tập dựa trên mục tiêu đó.

Phần lớn giáo viên trên thế giới từng được khuyên rằng nên đảm bảo mỗi bài học kết thúc với một phần củng cố/ kiểm tra ngắn. Nó được coi như một phương tiện để kiểm tra nhận thức của người học. Tuy nhiên, có một hạn chế đó là: khi chờ đến cuối buổi học, trong một khoảng thời gian dài, nhiều học sinh đi chệch khỏi lộ trình học tập.

Đây là lí do khiến việc đánh giá quá trình học tập của học sinh một cách thường xuyên được coi là một  tiêu chí của các giáo viên hiệu quả. Tất nhiên có nhiều cách để kiểm tra quá trình học tập trong khi học sinh đang thực hiện nhiệm vụ, tuy nhiên đặt tiêu đề không chỉ tạo cơ hội để kiểm tra mà còn để làm sâu sắc hơn các trải nghiệm học tập của người học

Chúng ta có từng ghi chép lại một cách hệ thống các bài học sau khi học?

Khi tôi đang dạo quanh lớp, tôi yêu cầu học sinh mở rộng mục tiêu học tập mà cậu ấy đã viết cho nhiệm vụ. Cậu ấy xem xét có hoạt động nào liên quan, điều ấy buộc cậu phải đối chiếu, cân nhắc mục đích của nó. Tiếp theo, cậu ấy thêm nhiều chi tiết hơn.

Bằng việc yêu cầu học sinh cân nhắc mục đích của nhiệm vụ, cậu ấy sẽ có khả năng đánh giá sự thành thục của mình tốt hơn. Cậu ấy có thể viết mục tiêu trước khi thực hiện hoạt động và kiểm tra quá trình dựa vào đó, nhưng với tôi, cậu ấy đã đào sâu việc học bằng cách giải quyết nhiệm vụ theo một cách mà cậu buộc phải tóm tắt và tổng hợp để sáng tạo ra các mục tiêu.

Các phản hồi sẽ dẫn dắt học sinh đối chiếu với mục đích của nhiệm vụ ở những ngày sau đó, có lẽ sẽ củng cố việc học nhiều hơn bằng cách thách thức học sinh không chỉ ghi nhớ, mà còn phân tích nhiệm vụ để hình thành nên một mục tiêu chuyên sâu hơn.

Việc cung cấp một mục tiêu không làm cho tư duy của học sinh về nhiệm vụ được dễ dàng hơn, cũng như mục tiêu của tôi cho hoạt động chỉ đơn thuần phát triển khả năng “thể hiện” hành động của người đọc hơn là “kể ra” hành động đó. Việc điều chỉnh cho thêm từ “cảm xúc” vào tiêu đề của học sinh đã minh chứng một mối liên hệ và tập trung vào nhiệm vụ.

Yêu cầu học sinh diễn giải mục đích của hoạt động sau khi hoàn thành nó

Để tạo ra thói quen này đương nhiên không phải một sớm một chiều. Học sinh sẽ không thể tin được là tôi không cho chúng một mục tiêu ngay từ đầu. Sau một thời gian, học sinh cảm thấy ngạc nhiên với điều này, đặc biệt là những học sinh có trình độ cao mà không muốn phải để cách dòng của mình nếu không biết cần bao nhiêu chỗ cho mục tiêu sau đó. Có lẽ điều đáng nói là học sinh phàn nàn với việc phải suy nghĩ về bài tập sau khi đã hoàn thành, điều đó cho cho thấy họ đã không dành thời gian đánh giá công việc của mình một cách độc lập và nhiều khả năng chỉ làm cho xong. Tuy nhiên họ dần dần chấp nhận lí do cho việc suy nghĩ đó. Đương nhiên, nhiều học sinh vẫn cần động lực để tạo ra một tiêu đề súc tích (và đôi khi chính xác), nhưng hầu hết là nhận được một kết quả tốt hơn hẳn.

Kết luận

Đặt tiêu đề cho một nhiệm vụ thúc đẩy học sinh tư duy nhiều hơn và khuyến khích họ liên hệ với những gì họ đang học. Mỗi khi học sinh thực hiện những hoạt động tổng kết ngắn như này, tức là họ củng cố mục tiêu bài học, và từ đó có thể dễ dàng kiểm tra sự tiến bộ của họ.

By: Paul Moss – Đặng Thanh Hiền dịch

Nguồn: http://www.teachthought.com/pedagogy/flipping-lesson-design-moving-the-learning-objective-to-the-end/